W słoneczną październikową sobotę polscy Ormianie już po raz trzeci obchodzili w Oławie swoje święto. III Dzień Ormiański odbył się w ramach oławskich obchodów 100. rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Kolejny raz do naszego miasta przybył Ambasador Republiki Armenii Jego Ekscelencja Edgar Ghazaryan, który wraz z burmistrzem Oławy Tomaszem Frischmannem objęli patronat honorowy nad tym wydarzeniem. Uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów pod Pomnikiem Losów Ojczyzny. Wartę honorową wystawił 10. Wrocławski Pułk Dowodzenia. Spod pomnika nasi goście udali się do Izby Muzealnej Ziemi Oławskiej aby uczestniczyć w otwarciu drugiej części wystawy „Ormianie w służbie Rzeczypospolitej” pt. „Oni walczyli o Niepodległą” przygotowanej przez Fundację Armenian Foundation.
Następnie uczestnicy III Dnia Ormiańskiego udali się do Sali Rajców. Po wprowadzeniu sztandaru Ormian polskich wysłuchali pieśni wykonanej przez Charlesa Aznavoura (właśc. Szahnura Waghinaka Aznawuriana), francuskiego kompozytora i piosenkarza, aktora filmowego ormiańskiego pochodzenia, który zmarł 1 października br. Sobota 6 października w Armenii została ogłoszona dniem żałoby narodowej. Wszyscy zebrani w Sali Rajców uczcili pamięć zmarłego artysty minutą ciszy. Jego życiorys krótko przybliżył Ambasador Republiki Armenii.
Ważnym punktem obchodów była konferencja naukowa. Otworzył ją burmistrz Oławy Tomasz Frischamnn. Pierwszy wykład o Ormianach w służbie Rzeczypospolitej wygłosił dr hab. Grzegorz Pełczyński (prof. UWr.). Mówił m.in. o Jakubie Axentowiczu – pierwszym powojennym burmistrzu Oławy, który był polskim Ormianinem. Postać Marii „Dzidzi” Krzeczunowicz, ormiańsko–polskiego „szpiega” w spódnicy przybliżyła zebranym dr Renata Król–Mazur z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na zakończenie pierwszej części konferencji Marta Axentowicz–Bohosiewicz – Prezes Fundacji Armenian Foundation – przedstawiła kulisy powstawania otwartej wcześniej wystawy „Oni walczyli o Niepodległą”. Opowiadała m.in. o tym, jak trudnym zadaniem było zbieranie informacji o jej bohaterach.
Po przerwie, podczas której można było spróbować tradycyjnego ormiańskiego ciasta, wszyscy zebrani zostali zaproszeni do obejrzenia filmu o Walerianie Tumanowiczu – Żołnierzu Wyklętym. Walerian Tumanowicz podczas procesu, w którym został skazany na karę śmierci, powiedział „Z krwi jestem Ormianinem, z duszy i przekonań Polakiem”. Ostatnim a zarazem bardzo widowiskowym punktem programu był koncert zespołu Musa Ler. Wszyscy muzycy grupy pochodzą z Armenii, a mieszkają w Polsce. Usłyszeliśmy tradycyjne utwory ormiańskie, obejrzeliśmy też tradycyjne tańce. Widzowie z pierwszych rzędów mieli niepowtarzalną okazję spróbowania swoich sił we wspólnym tańcu z tancerką.
W czasie, gdy w Sali Rajców trwała konferencja naukowa, w Oddziale Dziecięcym Biblioteki „Koronka” odbywał się pokaz gry karcianej o ormiańskich dyplomatach pt. „Ormianie na Dywanie”. Gra ma za zadanie przybliżyć młodemu pokoleniu historię i kulturę Ormian polskich – grupy społecznej współtworzącej potęgę I Rzeczypospolitej. Integralną częścią gry jest wystawa mobilna przybliżająca realia dyplomacji polskiej w okresie XV–XVIII w. ukazująca Ormian polskich zasłużonych dla kraju.
Uroczystości III Dnia Ormiańskiego liczną obecnością uświetnili członkowie Komitetu Honorowego Oławskich Obchodów 100. Rocznicy Odzyskania Niepodległości przez Polskę.
